PROTA MÜHENDİSLİK
Daha güvenli bir yaşama hizmet eden mühendislik gücü
GELECEK BUGÜN İNŞA EDİLİYOR
BU HİKÂYEYİ PAYLAŞ
Güvenli bir yaşam vaad eden tasarımlar
Deprem mühendisliğinde uzmanlaşmış tasarım firmalarından biri olarak Prota, “güvenli yaşamlar kurma” hedefi doğrultusunda üstyapı, endüstri, enerji, ulaşım, altyapı, ve havacılık alanlarında mimarlık ve mühendislik projeleri üretiyor. Peyzaj, kentsel tasarım, şehir ve bölge planlama, tarihi yapıları güçlendirme ve restorasyonu konularında birçok başarılı projeye imza atan Prota, bugüne kadar 25’i aşkın ülkede, 26 milyon metrekareyi aşkın inşaat alanına sahip projeyi başarıyla tamamlamış bulunuyor.
Fark yaratan yetkinlikler ve öne çıkan projeler
Kendi alanlarında literatürü ve son gelişmeleri yakından takip eden Prota mimar ve mühendisleri, ekonomik ve estetik çözümler sunan yenilikçi sistem modelleri üretmek konusunda eksiksiz donanıma sahipler. İnsan gücü ile fark yaratan Prota, ARGE kapasitesi, inovatif yaklaşımları teşvik eden yönetim anlayışı, yazılım ve teknoloji yatırımları, tasarım kültürü ile öne çıkıyor.
İşte, Prota’yı iç ve dış pazarlarda öne çıkaran projelerden bazıları: İstanbul Havalimanı, Marmaray, yaklaşık 260 km kent içi raylı sistem projeleri, Sabiha Gökçen, Kahire, St Petersburg Pulkovo, Priştina Havalimanları projeleri, Socar Star Rafinerisi projesi, Çapa ve Cerrahpaşa Hastane ve Yerleşkeleri projeleri, Tufanbeyli, Kırıkkale, Samsun, Seydişehir Enerji Santralleri projeleri, Kiev Park Gorkogo kompleks projesi.
KATI ATIK YAKMA TESİSİ PROJESİ
BIM platformu ile “multidisipliner” ve “bütüncül” tasarım anlayışı
Prota Mühendislik, kardeş firması Prota Bilgisayar’ın Autodesk’in iş ortağı olması nedeniyle, uzun yıllardır Autodesk ürünlerini kullanıyor ve gelişimini takip ediyor. Bu nedenle Prota Mühendislik, sektörde BIM (Yapı Bilgi Modellemesi) teknolojileri ile tasarım yapmaya başlayan ilk şirketler arasında yer alıyor.
Prota Mühendislik Genel Müdürü Danyal Kubin, “Multidisipliner ve bütüncül tasarım çözümleri sunuyor olmamız, bizi iç ve dış pazarlarda öne çıkarıyor. Bunun için bünyemizde mimari, yapı, mekanik, elektrik, altyapı, peyzaj gibi farklı disiplinlerden uzmanları barındırıyoruz. Bu uzmanlar her projede birlikte çalışarak, bütünsel bir yaklaşım ortaya koyabiliyorlar. Bu yaklaşımın kalbinde ise Autodesk Mimarlık, Mühendislik ve İnşaat Çözüm Paketi yer alıyor” diyor.
ATAKÖY-İKİTELLİ METRO HATTI
Tasarım gruplarının ihtiyaçlarına en uygun çözüm
Autodesk’in BIM yaklaşımını başından bu yana takip eden ve ilk BIM altyapısını 2012’de kuran Prota, ilk BIM destekli tasarımını ise o yıllardaki Autodesk çözümleri ile 2015 yılında gerçekleştirdi. Sunulduğu 2017 yılından itibaren de Autodesk Mimarlık, Mühendislik ve İnşaat Çözüm Paketi’ni kullanmaya başladı.
Prota Mühendislik Tasarım Direktörü İlker Ali İliş, “Uzun süredir bütün projelerimizi BIM anlayışı ile ele alıyoruz. Bu nedenle tasarım sürecimizin en önemli araçları BIM yazılımları. Autodesk Mimarlık, Mühendislik ve İnşaat Çözüm Paketi’nin bu anlamda tasarım gruplarımızın ihtiyaçlarına en uygun çözümü sunduğuna inanıyorum” diyor.
İSTANBUL HAVALİMANI THY MRO HANGAR YAPILARI PROJESİ
İliş, şöyle devam ediyor: “Tasarım ekiplerinin hedefi; nesne tabanlı, parametrik bilgi modelleri üretebilmek ve bu modelleri tüm yapı ömrü boyunca yaşayabilir kılmaktır. Tasarım sürecindeki 3 boyutlu model oluşturma, 3 boyutlu koordinasyon, görselleştirme, disiplinler arasındaki çakışmaları tespit etme, miktar/maliyet ve saha analizleri, iki boyutlu paftalar gibi BIM ihtiyaçlarına cevap verdiği için Autodesk Mimarlık, Mühendislik ve İnşaat Çözüm Paketi’ni kullanıyoruz.”
BIM ve Teknoloji Koordinatörü Saniye Öktem, tasarım gruplarında yer alan tüm çalışanların Autodesk Mimarlık, Mühendislik ve İnşaat Çözüm Paketi kullanıcısı olduğunu ve kullanıcı sayısının 150’nin üzerinde olduğunu belirtiyor.
Tasarım Direktörü İlker Ali İliş; Prota Mühendislik tasarım gruplarında, mimarlar, inşaat mühendisleri, makine mühendisleri, elektrik mühendisleri, alt yapı ve güzergâh mühendisleri ile teknikerlerin bulunduğunu vurguluyor. Çözüm Paketi içerisinde mimarlar ve mühendisler tarafından en çok kullanılan araç Revit olmakla birlikte, Civil 3D ve Infraworks de altyapı grupları tarafından kullanılıyor.
Adanmış bir BIM ekibi
Prota’da BIM uzmanlarından oluşan bir ekip bulunuyor. Ekip, her disiplinin birbiri ile uyumu, dijital ortamda çakışmaların tespiti ve giderilmesi, tasarım çalışmaları üzerinden maliyet tahmini gibi konularda görev alıyor. Saha iş programlarına göre takipler, hakediş noktaları gibi saha süreçleri de bu ekip tarafından daha proje aşamasında planlanabiliyor.
BIM’in doğası gereği, koordinasyon ve işbirliğini artırabilmek için disiplinler birbirleriyle daha iç içe çalışmak zorunda. Bu durum aynı zamanda bir çalışma biçimi ve kültür değişimini gerektiriyor. Bu değişimin prosedürlerinin oluşturulmasından, doğru yazılımların doğru amaçlarla kullanılmasına kadar birçok sürecin alt yapısı BIM ekibi tarafından kurgulanıyor.
BIM yazılımlarının tasarım sürecine sağladığı faydalar
Tasarım Direktörü İlker Ali İliş, Autodesk Mimarlık, Mühendislik ve İnşaat Çözüm Paketi ile sunulan BIM yazılımlarının tasarım sürecine faydalarını şu sözlerle ifade ediyor: “Elimizin altında yaratıcılığı destekleyen, tasarım sürecinde ortaya çıkabilecek yeni fikirlerin rahatça uygulanabileceği, her boyutuyla dijital ortamda rahatça görülebileceği bir platform var.”
“Nesne tabanlı ve parametrik çalışma, bilginin farklı disiplinlere ve farklı proje aşamalarına aktarılmasını sağlıyor. Böylece her zaman erişilebilir ve kullanılabilir bir deneyim birikimi, kurumsal bir hafıza yaratmak mümkün oluyor. Bu da tasarım süresinin kısalması, verimliliğin artması anlamına geliyor.”
“Ayrıca, bu altyapı üzerinde geliştirilen üç boyutlu tasarımlar, her kesimden işveren tarafından kolayca anlaşılabildiği için karar süreleri kısalıyor. Dolayısıyla hem tasarım hem de müşteriye bağlı karar süreçlerinde verimlilik artarken, sahada oluşabilecek hatalar ve bu hatalara bağlı revizyonlar ve maliyetler minimize oluyor.”
BIM uzmanları tarafından farklı disiplinlerin oluşturduğu modeller bir araya getirilerek, Navisworks yazılımı sayesinde çakışmalar tespit ediliyor. Akıllı BIM modellerinden metraj ve miktar bilgileri elde edilerek, yapım sürecine altlık oluşturuluyor. Tasarım grubu; projelerde sadece tasarım aşamasını değil, sonrasındaki yapım ve işletme aşamalarını da göz önünde bulundurarak, yaşayan BIM modelleri oluşturmak için çaba gösteriyor.
BIM ile fark yaratan projeler
BIM ve Teknoloji Koordinatörü Saniye Öktem, Haziran 2020 itibariyle BIM teknolojilerinin kullanıldığı, yapım ya da tasarım aşamasında olan 15’in üzerinde projeyi yönettiklerine dikkat çekiyor. Bu projeler, Autodesk Mimarlık, Mühendislik ve İnşaat Çözüm Paketi kullanılarak tasarlanmış veya tasarlanmaya devam ediyorlar.
Öktem, projelerde elde edilen faydaları öne çıkan birkaç proje üzerinden değerlendiriyor. Bunlardan biri İstanbul Ataköy-İkitelli metro projesi. Öktem, proje süreci ile ilgili şu bilgileri veriyor: “İstanbul Ataköy-İkitelli metro projesi, Türkiye’nin raylı sistemlerde BIM ile ihale edilmiş ikinci projesidir. Bu proje, aynı zamanda Autodesk’in dünya çapında düzenlediği AEC Excellence’ın 2018 finalisti oldu. Tasarım ve yapım süreçlerinin birlikte yürütüldüğü projenin tüm paydaşları Autodesk Mimarlık, Mühendislik ve İnşaat Çözüm Paketi ürünlerini tercih etti.”
CERRAHPAŞA HASTANESİ VE EĞİTİM YAPILARI PROJESİ
“Yapım süreçlerine yönelik birçok BIM kullanımının hayata geçirildiği projede, tasarım süreçlerine altlık olması için mevcut durum modellemesi yapıldı. Bu amaçla projenin yapım yüklenicisi Aga Enerji, hem lazer tarayıcılar hem de drone’lar aracılığı ile nokta bulutu verisini topladı. Paketin Recap ve Navisworks araçları yardımı ile tasarım BIM modellerinin mevcut durum ile koordinasyonu sağlandı.”
BIM kullanımları ile öne çıkan projelerden bir diğeri, Cerrahpaşa Hastanesi ve Eğitim Yapıları projesi. Bu projede BIM ve VR teknolojisi kullanılmış. Böylece tasarımların işverene daha iyi anlatılması ve kararların hızlı alınması sağlanmış. Ayrıca tasarım çalışmalarının farklı şehirlerdeki ekipler tarafından yürütüldüğü bu projede ekipler arası iletişim için BIM 360 bulut çözümleri kullanılmış.
İstanbul Kemerburgaz’da yapımı devam eden katı atık yakma projesi ise birbirinden farklı birçok disiplini bir araya getiren kompleks projelerden biri olarak dikkat çekiyor. Bir buçuk milyon nüfusun evsel elektrik ihtiyacını karşılayacak tesisin tasarım aşamasında, proses dahil olmak üzere farklı birçok ekip görev almış, farklı formatlarda model verisi üretilmiş ve bu modeller Naviswork ortamında birleştirilerek koordinasyon çalışmaları yürütülmüş.
Zaman ve işgücü tasarrufu
Prota, birden çok disiplin için tasarım ve mühendislik hizmetleri sunan bir firma olarak; BIM ile beraber, müşterilerine bütünleşik, koordineli ve sürdürülebilir çözümler sunuyor.
Üç boyutlu tasarımlar, Autodesk’in görselleştirme ürünleri yardımı ile zengin görsel içeriklerle işverene sunularak karar aşamaları hızlandırılıyor. BIM modellerinin VR teknolojisi ile entegrasyonu hem tasarım ekipleri hem de işveren için tasarım kontrolünde keyifli bir seçenek oluşturuyor. Eskiden paftalar üzerinden kontroller yapılırken, artık pafta oluşturma aşamasına geçmeden VR ile modeli incelemek mümkün oluyor.
MERSİN METRO HATTI PROJESİ
Ayrıca Dynamo gibi görsel programlama araçları kullanılarak, tasarıma harcanan süreler optimize edebiliyorlar. Tasarım Direktörü İlker Ali İliş, “Örneğin Dynamo aracılığı ile duvar ve döşeme ince kaplamalarını otomatik olarak modele eklettiğimiz bir projemizde, bir blok için bir haftadan daha uzun sürecek bir çalışma üç günde tamamlanabilir bir hale gelmiş oldu” diyor.
BIM ve Teknoloji Koordinatörü Saniye Öktem de zaman ve işgücü tasarrufuna yönelik başka örnekler de veriyor: “BIM çözümleri kullanmadan önce, disiplinler arası koordinasyonu sağlamak için, tüm disiplinlerin çalışmaları plan düzleminde bir araya getirilip kontrolü sağlanırdı. Plan düzleminde yapılan bu kontroller hataya açık olurdu. Örneğin metro projelerinde tünellerin içerisinde bulunan mahallerde plan düzleminde tüm ekipmanlar yerleştirilirdi. Tünel formu sebebiyle bu ekipmanların o boşluklara sığamadığından habersiz olurduk. Revit ile yaptığımız tasarımlarda koordinasyon aşamasına gelmeden bu gibi hataları görüp, çözebilir hale geldik.”
BIM süreçleri sadece tasarım aşamasında değil, yapım aşamasında da önemli katkılar sağlıyor. Öktem, “Metro projelerimizin birinde, tasarım alternatiflerinin üç boyutlu modeller üzerinden erken safhalarda yükleniciye aktarılması ile 18 ay planlanan yapım süresi 8,5 aya düşürüldü” diyor.
İliş de bu nokta da ekliyor: “Yine aynı projede, satın alma öncesi BIM modelleri üzerinden yapılan metraj çalışmaları sayesinde elektrik kablolarından %30, CER trafosundan %10 oranında tasarruf sağlandı. Bu oranlar, özellikle projelerin büyüklüğü düşünüldüğünde çok ciddi tasarruflar olarak karşımıza çıkıyor.”
Yerel ve global pazarlarda büyürken güvenilir bir yol arkadaşı
Prota gibi yerel ve global pazarlarda iş yapan bir firma için Autodesk Mimarlık, Mühendislik ve İnşaat Çözüm Paketi gibi uluslararası çapta kabul görmüş, yüksek kullanılırlığı ile öne çıkan güvenilir ve güncel bir platform, rekabet avantajlarını da beraberinde getiriyor. Uluslararası işbirliklerinde sağlam bir ortak dil oluşturan bu platform, kendisini yine zaman ve işgücü kazanımları ile ortaya koyuyor. Uluslararası iş ortakları ile yapılan çalışmalardaki uyum süreçleri hızla geçirilerek, BIM 360 gibi bulut çözümlerinin de yardımıyla tasarım kararlarının hızla alınması, tasarım süreçlerinin en verimli şekilde tamamlanması sağlanıyor.
Prota, geleceğini kurgularken olmazsa olmazlarını şöyle sıralıyor; “teknoloji ve yazılım yatırımlarını her zaman ön planda tutmak”, insana yatırımı”, “ARGE çalışmalarını” ve “etkin iletişim/tanıtım faaliyetlerini” kesintisiz sürdürmek, “dış pazarlarda daha fazla yaygınlaşmak”.
Genel Müdür Danyal Kubin, bu listedeki teknoloji ve yazılım yatırımlarının önemini “Bu bir yol arkadaşlığı” diyerek vurguluyor ve devam ediyor: “Türkiye’de ya da dünyanın herhangi bir noktasında... Nerede iş yapıyorsak yapalım, daha güvenli yaşamlar kurma hedefimiz var. Üstelik bu hedefe, en yüksek estetik ve ergonomik beklentiler eşlik ediyor. Autodesk Mimarlık, Mühendislik ve İnşaat Çözüm Paketi, böyle iddialı bir yolda ilerlerken, bize güvenilir bir yol arkadaşlığı vaat ediyor.”
